Cựu HLV Steve Darby (từng giúp tuyển nữ Việt Nam vô địch SEA Games 2001) vui mừng với chiến tích giành vé dự World Cup của bóng đá nữ, đồng thời cho rằng đây là cơ hội vàng để tuyển nữ vút bay, cả trên khía cạnh chuyên môn bóng đá lẫn hình ảnh.
Cơ hội chưa từng có
- Từng dẫn dắt tuyển nữ Việt Nam giành huy chương vàng SEA Games 2001, cảm giác ông thế nào khi chứng kiến những cô gái vàng thực hiện được giấc mộng World Cup?
Với tư cách HLV trưởng từng gắn bó với tuyển nữ Việt Nam, tôi thấy hạnh phúc cho các cầu thủ, ban huấn luyện cùng người hâm mộ. Đó là niềm vui vượt khỏi ranh giới bóng đá, lan tỏa đến tất cả mọi người.
Các tuyển thủ nữ đã có bàn đạp thuận lợi để trở thành ngôi sao, đơn cử như Chương Thị Kiều - cầu thủ có thể được xây dựng thành biểu tượng của bóng đá nữ. Việt Nam có 40 triệu nữ giới và các cầu thủ nữ Việt Nam có thể trở thành hình mẫu lý tưởng.
Nhìn ngoài khía cạnh chuyên môn, thành công của bóng đá nữ có thể giúp cầu thủ có thêm hợp đồng tài trợ. Đó là mối quan hệ đôi bên cùng có lợi, khi bóng đá nữ cần thêm nguồn lực, còn doanh nghiệp, nhà tài trợ có những gương mặt ấn tượng để quảng bá hình ảnh.
Nếu VFF có đội ngũ làm truyền thông đủ tốt, đây sẽ là cơ hội phát triển lớn chưa từng có với bóng đá nữ.
- Yếu tố nào đã giúp tuyển nữ Việt Nam góp mặt tại ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh?
Thành công của bóng đá nữ Việt Nam giống khối xếp hình, được tạo thành bởi những mảnh ghép hoàn chỉnh. Tuyển nữ được huấn luyện bởi chiến lược gia tài năng, đó là ông Mai Đức Chung. Các cầu thủ không chỉ giỏi chuyên môn, mà còn có nghị lực thi đấu tuyệt vời.
Quá trình chuẩn bị của tuyển nữ Việt Nam bị rút ngắn bởi dịch COVID-19. Họ cũng rơi vào bảng đấu rất khó, nhưng ở cơ hội thứ hai được dự World Cup, tuyển nữ Việt Nam đã không bỏ lỡ cơ hội khi thể hiện tinh thần và quyết tâm rất cao.
Có lúc tuyển nữ Việt Nam gặp vận rủi khi nhiều cầu thủ cùng nhiễm bênh, nhưng cũng có lúc đội may mắn khi đối thủ gặp vấn đề. Nhưng nhìn chung, tuyển nữ Việt Nam đã chiến thắng nhờ vào tinh thần quật cường của các cầu thủ.
- Sau quãng thời gian trực tiếp huấn luyện, sau đó là trực tiếp chứng kiến bước đường trưởng thành của các cầu thủ nữ Việt Nam trong những năm qua, đâu là phẩm chất ông ấn tượng nhất ở tuyển nữ Việt Nam?
Dù đã xa cách hơn 20 năm, nhưng tôi vẫn nhớ như in thời gian còn huấn luyện đội nữ Việt Nam. Điều ấn tượng nhất là sự chuyên nghiệp và quyết tâm của cả đội tuyển. Nhiều cầu thủ có hoàn cảnh khó khăn, nhưng luôn tập luyện, thi đấu chuyên nghiệp không khác gì những nam cầu thủ được trả mức đãi ngộ cao nhất.
Tuyển nữ Việt Nam hiện tại cũng có những phẩm chất tương tự. HLV Mai Đức Chung sở hữu nhiều học trò giỏi giang, chuyên nghiệp để cùng ông thực hiện giấc mơ World Cup.
- Tuyển nữ Việt Nam không được đầu tư nhiều, có lúc đối diện tình trạng ăn uống thiếu chất, lại không có thể trạng, sức vóc như những đội tuyển được mệnh danh là "chị đại châu Á" như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Australia. Vì sao họ vẫn có thể vượt qua từng ấy khó khăn?
Bóng đá nữ Việt Nam đã vượt qua nhiều cửa ải. Tất nhiên, có những khó khăn chưa thể khắc phục ngay, như việc yêu cầu các cầu thủ phải lập tức cải thiện chiều cao là điều bất khả thi. Tuy nhiên, HLV có thể giúp học trò của mình khỏe hơn, nhanh hơn.
Sự cải thiện chuyên môn đến từ quá trình huấn luyện dài hạn, đôi khi hiệu quả còn phụ thuộc vào cá nhân từng cầu thủ, bởi không phải ai cũng có phẩm chất giống nhau.
Vấn đề dinh dưỡng cũng rất quan trọng, khi cầu thủ cần được cung cấp những bữa ăn đủ chất. Họ không được ăn vặt, mà phải ăn những món cung cấp đủ năng lượng. Điều này đúng cho cả bóng đá nam và nữ.
Cầu thủ nữ cần uống sữa, thay vì đồ uống có ga hay bia, đồng thời ăn nhẹ trước và sau các buổi tập. Carbo Hydrate cần được cung cấp trước khi tập luyện. Sau các buổi tập, đội nữ phải được cung cấp protein để hỗ trợ phục hồi cơ bắp.
Bóng đá nữ Việt Nam có thể cải thiện, nhưng đòi hỏi quá trình đầu tư, đào tạo dài hạn dành cho mọi cầu thủ. Các cầu thủ cần ăn uống, sinh hoạt như vận động viên chuyên nghiệp để hướng tới hiệu quả đào tạo cao nhất.
Thay đổi định kiến
- Việc tuyển nữ góp mặt tại World Cup đồng nghĩa nhiều cầu thủ có thể đổi đời. Bóng đá nữ có thể được quan tâm, đầu tư nhiều hơn?
World Cup có thể giúp nhiều cầu thủ đổi đời. Màn trình diễn tốt ở giải đấu tại Australia sau đây 1 năm sẽ giúp các cầu thủ lọt vào tầm ngắm của các CLB châu Âu hoặc Mỹ. Đó là giấc mơ không hề phù phiếm. Có một cầu thủ nữ gốc Việt là Alexander Huynh hiện đang chơi ở Đan Mạch.
Các cầu thủ nữ cần đưa ra quyết định đúng đắn nếu được mời sang nước ngoài thi đấu, nếu đó là giấc mơ của họ. Đừng nhớ nhung gia đình hay các món ăn Việt Nam. Đó là cơ hội đổi đời chỉ đến một lần.
- Tuyển nữ Việt Nam nhận được khoản thưởng lớn sau chiến tích dự World Cup, nhưng có ý kiến cho rằng thưởng thôi là chưa đủ, mà các doanh nghiệp, nhà tài trợ nên dùng những khoản tiền đó để đầu tư cho bóng đá nữ.
Bóng đá nữ cần cả hai khoản thưởng. Cầu thủ cần được tưởng thưởng xứng đáng với thành công của họ, và bóng đá nữ phải được đầu tư nhiều hơn nữa. Đó là lý do tôi nhấn mạnh vai trò làm hình ảnh cho bóng đá nữ của VFF. Họ phải nỗ lực để thu hút nhiều tài trợ hơn.
- Dù giành được bao nhiêu vinh quang đi nữa, bóng đá nữ Việt Nam vẫn chưa nhận được quan tâm xứng đáng. Làm thế nào để các CLB nữ thu hút hơn sự chú ý của người hâm mộ?
Chìa khóa của thành công là khâu làm hình ảnh, truyền thông cho các trận đấu bóng đá nữ nói riêng và giải vô địch quốc gia nói chung. Hãy làm hình ảnh cho cầu thủ nữ như những gì đã làm với bóng đá nam.
Ở những nền bóng đá phát triển, các cầu thủ nữ được "lăng xê" không kém những đồng nghiệp nam, có thể kể tới Sam Kerr của tuyển nữ Australia hay Alex Morgan của Mỹ.
- Bóng đá nữ Việt Nam cần gì để tiến lên đẳng cấp cao hơn?
Việt Nam cần đầu tư mạnh cho giải vô địch quốc gia, nơi các cầu thủ có nền tảng tốt để nâng cao trình độ. Các cầu thủ trẻ cần tạo cơ hội nhiều hơn. Nhưng quan trọng nhất, xã hội Việt Nam cần thay đổi định kiến về bóng đá nữ. Những cô gái ấy có thể thi đấu, thậm chí thi đấu rất tốt. Hãy cho họ cơ hội thể hiện, cùng trang thiết bị đào tạo hiện đại, các cầu thủ nữ sẽ cho bạn thấy họ có thể làm được gì.
Càng nhiều cầu thủ nữ theo nghiệp bóng đá, càng nhiều ngôi sao được sản sinh ra. Tôi tin rằng một số cầu thủ Việt Nam nên được gửi sang hệ thống thi đấu chuyên nghiệp của Mỹ thi đấu. Họ có thể tích lũy kinh nghiệm và cải thiện vốn tiếng Anh. Đừng chỉ huấn luyện cầu thủ, mà còn huấn luyện, giáo dục họ với tư cách một công dân hoàn chỉnh.
- Tuyển nữ Việt Nam có thể thu hẹp trình độ với các đội mạnh nhất châu Á trong tương lai gần?
Tôi thích cụm từ "thu hẹp khoảng cách trình độ" mà bạn đề cập. Không thể đòi hỏi tuyển nữ Việt Nam lập tức đánh bại Nhật Bản hay Trung Quốc, điều đó cần nhiều năm nữa.
Nhưng cũng như bóng đá nam đang làm, các cầu thủ nữ có thể thu hẹp dần cách biệt đẳng cấp với các đội tuyển ưu tú nhất châu Á. Quên Đông Nam Á đi, bóng đá nữ Việt Nam phải nghĩ lớn hơn.
- Nếu được đầu tư, định hướng đúng đắn, tuyển nữ Việt Nam nên đặt mục tiêu dự World Cup thường xuyên?
Bóng đá nữ Việt Nam có thừa tài năng, nghị lực và tiềm năng phát triển. Trong tương lai, sẽ có ngày càng nhiều cô gái được đồng ý cho theo nghiệp bóng đá. Bình đẳng giới đóng vai trò quan trọng, đó là điều không có ở nhiều quốc gia, nơi phụ nữ bị cản trở không được tham gia các hoạt động thể thao.
- Ông chờ đợi tuyển nữ Việt Nam có thể học hỏi những gì ở kỳ World Cup lịch sử tới đây?
Tuyển nữ hãy hiểu rằng họ có thể cải thiện, có thể làm được những gì khi đối đầu với những đội tuyển hàng đầu thế giới. Các cầu thủ cần được đầu tư, cần tin tưởng vào bản thân và cần được yêu thương hơn nữa bởi báo chí cũng như người hâm mộ.
Xin cảm ơn ông về cuộc trò chuyện!
